Avrupa Komisyonunun katılım-öncesi enstrümanlarından biri olan PHARE Komitesi tarafından kabul edilen bir “Katılım-Öncesi Program” kapsamında, genel amacı “aday ülkeleri AB Gıda Güvenlik Kurumu (EFSA)’nın bütün aktivitelerine katılımı için hazırlamak” olan “Türkiye ve Hırvatistan’ın bazı AB Kurumlarına hazırlanması ile ilgili katılım öncesi program kapsamında gıda güvenlik sistemlerinin güçlendirilmesi” başlıklı proje EFSA tarafından uygulamaya koyulmuştur. Proje tüm katılım-öncesi desteklerin tek bir enstrümanda birleştirilmesi ile, 01 Ocak 2007 tarihinden itibaren de “Katılım Öncesi Yardım (Pre-Accession Assistance – IPA)” kapsamına alınmıştır. Proje, hedef ülkeler arasına 2008 yılında Makedonya’nın, 2009 yılında da potansiyel aday ülkelerin (Bosna-Hersek, Arnavutluk, Montenegro, Sırbistan ve Kosova) katılımıyla devam etmektedir. Söz konusu proje, Genel Müdürlüğümüz işbirliğiyle yürütülmekte ve EFSA için kontak noktası olarak Gıda ve Yem Tescil Hizmetleri Daire Başkanlığı görev yapmaktadır.
Bu proje ile,
- Türkiye ve Hırvatistan’daki EFSA’nın faaliyetleri ile ilgili alanlarda yetkili olan kurumların, tam üyelik aşamasında EFSA ağına katılabilmeleri için hazırlanması,
- aynı amaçla, iletişim ve bilgi değişim sistemlerinin oluşturulmasına katkıda bulunulması,
- Özellikle risk değerlendirme ve veri toplama konularında olmak üzere EFSA’nın kullandığı metodoloji hakkında bilgi transferi,
- Bu ülkelerin risk değerlendirmeyle ilişkili iletişim faaliyetlerinde desteklenmesi
hedeflenmektedir. Bu kısa vadeli hedeflerin, Türkiye ve Hırvatistan’daki yetkili resmi kurumlar ve ilgili diğer kurumların katılımıyla karşılanabileceği ifade edilmektedir.
Hedeflenen bu sonuçların gerçekleştirilmesine yönelik olarak, hedef ülkedeki ilgili konulardaki yetkili otoriteler ve gıda ve yem güvenliğiyle ilgili ve özellikle de EFSA’nın sorumluluklarıyla aynı/benzer sorumluluklara sahip yetkili resmi kurumlar ve bu kurumlarda çalışanlar ve bilim insanları, projenin hedef grupları olarak belirlenmiştir. Projenin dolaysız yararlanıcısı Türkiye’de Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (Hırvatistan’da Hırvatistan Gıda Güvenlik Kurumu) ve Bakanlık çalışanlarıdır. Dolaylı yararlanıcılar ise; konuyla ilgili diğer Bakanlıklar ve resmi kurumlar, bilimsel, akademik kurumlar ile sivil toplum kuruluşları ve nihayetinde de, gıda güvenliği herkesi ilgilendirdiği için, hedef ülkedeki tüm nüfus olarak düşünülmektedir. Yetkili kurumlar ile paydaş gruplar arasında işbirliğini geliştirmek de, projenin amaçları arasında yeralmaktadır.
Projenin temel aktiviteleri; bir dizi toplantı, seminer, çalıştay ve inceleme gezilerini kapsamaktadır. Seminerler ve konferansların konuları, yararlanıcı ülkelerin ihtiyaçları ve yetkili kurumların talepleri de dikkate alınarak belirlenmektedir. Bu kapsamda, 2006-2008 yıllarında toplam 40 EFSA toplantısına ülkemizden birer temsilcinin katılımı sağlanmış ve bu yıllarda altısı ülkemizde, beşi de EFSA’nın bulunduğu Parma/İtalya ve Hırvatistan’ın başkenti Zagrep’de olmak üzere 11 seminer ve İngiltere’de FSA ve DEFRA’ya bir çalışma ziyareti gerçekleştirilmiştir. 2009 yılında da Programın aktiviteleri devam etmektedir.
“EFSA’NIN GIDA GÜVENLİĞİ ile İLGİLİ DİĞER AB KURUMLARIYLA ve ÜYE DEVLETLERLE KURUMSAL İLİŞKİLERİ” KONULU SEMİNER 11-12 MART 2009 TARİHLERİNDE BRÜKSEL’de YAPILDI
Seminere, EFSA, DG SANCO, Avrupa Parlamentosu (AP), DG Enlargement, Slovenya Tarım, Orman ve Gıda Bakanlığı ve Hırvatistan’dan 7 konuşmacı, ülkemizden Hırvatistan ve Makedonya’dan da sekizer uzman/yönetici dinleyici olarak katılmıştır.
Toplantı, Katılım-Öncesi Program’ın EFSA koordinatörü Mr. Finn Sheye tarafından yapılan açılış konuşmasının ardından, EFSA ve AB’nin önemli kurumları hakkında kronolojik bilgiyle birlikte, EFSA ile Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi ve Parlamentosu ve Üye Devletler arasındaki ilişkiyi ve işbirliğini anlattığı bir sunumla başlamıştır. Toplantının ikinci sunumunda, Avrupa Komisyonu Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü (DG SANCO)’nden bir uzman, DG SANCO’nun yapısı ve görevlerini, risk analiz sistemi içersindeki yeri ve EFSA’yla ilişkilerini anlatmıştır. AP’den bir temsilci de, AP’nin politik yapısı ve çalışmalarıyla ilgili genel bir bilgi verdikten sonra, “Çevre, Halk Sağlığı ve Gıda Güvenliği Komitesi”nden ve EFSA ile ilişkilerinden sözeden bir sunum yapmıştır. Bir sonraki sunumda ise, Slovenya’nın EFSA Odak Noktası (focal point-FP) olarak görev yapmakta olan bir uzman, ülkesindeki gıda güvenlik sisteminden ve yeni üye devlet olarak EFSA ve AB Kurumlarıyla ilişkilerinden, EFSA “İstişare Komitesi – AF” ve FP temsilciliklerinin aktivitelerinden sözetmiştir.
Toplantının ikinci gününde, Hırvatistan temsilcisi tarafından yapılan ve Hırvatistan’ın katılım-öncesi süreçte EFSA ve diğer AB Kurumları’yla ilişkilerinin geldiği düzeyden sözeden sunumdan sonra, AB’nin genişlemeden sorumlu kurumu olan DG Enlargement’ın temsilcisi, katılım-öncesi yardım enstrümanı (IPA) ile ilgili ayrıntılı bilgi vermiştir. Seminerin son sunumunda ise, EFSA “Yasal ve Politik İşler Birimi’nden bir uzman tarafından, ağırlıklı olarak EFSA’nın üye devletlerle iletişimini sağlayan organları (İstişare Komitesi, Odak Noktaları, Bilimsel İşbirliği Organizasyonu vb), Bilimsel Panel üyeliği ve Uzman havuzlarının oluşturulmasıyla ilgili bilgi aktarılmıştır.
Toplantı, seminer konuları hakkında yapılan tartışma ve bilgi alışverişinden sonra sona ermiştir.
“AVRUPA BİRLİĞİ’NDE GIDA GÜVENLİĞİ Ve EFSA” KONULU BÖLGESEL SEMİNER EFSA VE GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZ İŞBİRLİĞİYLE 6 MAYIS 2009 TARİHLERİNDE ANTALYA’da GERÇEKLEŞTİRİLDİ
İl Müdürlüklerimizde çalışan gıda kontrol uzmanlarının, “AB gıda güvenlik sistemi ve EFSA” hakkında bilgilendirilmesini amaçlayan seminer, Genel Müdürlüğümüz tarafından EFSA Katılım-Öncesi Program kapsamında organize edilmiştir.
Toplantıya, EFSA ve Almanya’dan gelen 4 uzman konuşmacı olarak, 17 İl Müdürlüğü’nden 38 (kontrol şube müdürü ve gıda kontrolörü), Genel Müdürlüğümüz-den 3 kişi ve Dış İlişkiler ve AB Koordinasyon Başkanlığı’ndan EFSA Odak Noktası temsilcimiz olmak üzere toplam 42 Bakanlığımız personeli dinleyici olarak katılmıştır.
Toplantı, Antalya İl Müdürümüz Sayın Bedrullah ERÇİN tarafından yapılan bir konuşma ile açılmış ve ardından Katılım-Öncesi Program (KÖP) yürütücüsü olan ve aynı zamanda toplantının Başkanlığını yapan Sayın Nergiz ÖZBAĞ tarafından, Programı tanıtan ve Program kapsamında yapılan çalışmaları anlatan bir sunum yapılmıştır.
Seminer, EFSA katılım-öncesi program temsilcisi Sayın Goran KUMRIC tarafından yapılan, AB gıda güvenlik sistemi içersinde EFSA’nın rolünü ve Programın 2009-2010 dönemi için planlanan aktiviteleri anlatan bir sunumla devam etmiş, ardından EFSA’nın Bilimsel İşbirliği Birimi’nden Sayın Andras Szoradi, EFSA Odak Noktaları, bilgi değişim platformları ile uzman veritabanı ve değerlendirme uzmanları ile ilgili çağrı hakkında bilgiler vermiştir.
Bir sonraki sunumda, Almanya Risk Değerlendirme Kurumu (BfR), Mikrobiyal Toksinler Biriminin Başkanı Dr. Juliane Bräunig, BfR hakkında ve mikrobiyal risk değerlendirmede yeni yaklaşımlar hakkında bilgi aktarmış, ardından yine Sayın Andras Szoradi tarafından, AB’nde pestisitlerin risk değerlendirme uygulamaları hakkında bilgilendirme yapılmıştır.
Seminerin son sunumunda ise, Almanya Bavyera Sağlık ve Gıda Güvenliği Kurumu Başkan Yardımcısı Dr. Markus SCHICK; AB gıda güvenlik sisteminin prensipleri hakkında genel bir bilgi verdikten sonra, Almanya gıda güvenlik sistemi içersinde Bavyera eyaletindeki resmi gıda kontrol ve denetimlerini ayrıntılı olarak ele almıştır.
Toplantı, dinleyicilerden konuşmacılara sorular yönetildiği ve bilgi alışverişinin yapıldığı tartışma bölümünden sonra sona ermiştir.
EFSA’nın Bakanlığımız işbirliği ile gerçekleştireceği seminer dizisi bundan sonra da ilgili paydaşların katılımı ile devam edecektir.
Katılım-öncesi proje ile ilgili bilgiye EFSA'nın web sitesinden de ulaşılabilir